Fikir Özgürlüğü «Var» mı yoksa «Yok» mu? – Ocak 2018

Araştırmaya katılanlara «Siyasi fikirlerinizi, tanısanız da tanımasanız da etrafınızdakilere açıklamakta kendinizi ne derece özgür hissedip hissetmediğinizi belirtir misiniz?» sorusu yöneltilmiştir. Araştırmaya katılanların %3’ü «bilmediğini» belirtmiştir. %1’lik kesim ise cevap vermemiştir. Bu soruya düşüncesini belirterek cevap verme oranı %96’dır.

Siyasi fikirlerinizi, tanısanız da tanımasanız da etrafınızdakilere açıklamakta kendinizi ne derece özgür hissedip hissetmediğinizi belirtir misiniz?	Frekans	Yüzde	Geçerli Yüzde
Kesinlikle özgür değil	340	%23	%24
Özgür değil	239	%16	%17
Ne özgür ne değil	408	%27	%28
Özgür	307	%20	%21
Kesinlikle özgür	147	%10	%10
Geçerli Toplam	1441	%96	%100
Bilmiyor	41	%3
Cevap yok	18	%1
Geçersiz Toplam	59	%4
Genel Toplam	1500	%100
Ortalama	1441	2,78

Bu soruya durumunu belirterek cevap verenlerin %10’u, siyasi fikirlerini, tanısa da tanımasa da etrafındakilere açıklamakta kendini «kesinlikle özgür hissettiğini», %21’i «özgür hissettiğini» belirtirken %24’ü «kesinlikle özgür hissetmediğini», %17’si «özgür hissetmediğini», %28’i ise «ne özgür hissettiğini ne de hissetmediğini» belirtmiştir.

Bu soruya cevap veren, «gençlerin» %34’ü, «orta yaşlıların» %30’u, «ileri yaşlıların» %35’i siyasi fikirlerini, tanısa da tanımasanız da etrafındakilere açıklamakta kendini «özgür hissettiğini» belirtmiştir.

Bu soruya cevap veren, «gençlerin» %28’i, «orta yaşlıların» %28’i, «ileri yaşlıların» %28’i siyasi fikirlerini, tanısa da tanımasanız da etrafındakilere açıklamakta kendini «ne özgür hissettiğini ne de hissetmediğini» belirtmiştir.

Bu soruya cevap veren, «gençlerin» %38’i, «orta yaşlıların» %42’si, «ileri yaşlıların» %37’si siyasi fikirlerini, tanısa da tanımasanız da etrafındakilere açıklamakta kendini «özgür hissetmediğini» belirtmiştir.

 

Bu soruya cevap veren, «erkeklerin» %32’si, «kadınların» %31’i siyasi fikirlerini, tanısa da tanımasanız da etrafındakilere açıklamakta kendini «özgür hissettiğini» belirtmiştir.

Bu soruya cevap veren, «erkeklerin» %27’si, «kadınların» %30’u siyasi fikirlerini, tanısa da tanımasanız da etrafındakilere açıklamakta kendini «ne özgür hissettiğini ne de hissetmediğini» belirtmiştir.

Bu soruya cevap veren, «erkeklerin» %41’i, «kadınların» %39’u siyasi fikirlerini, tanısa da tanımasanız da etrafındakilere açıklamakta kendini «özgür hissetmediğini» belirtmiştir.

 

Bu soruya cevap veren, «çalışmayanların» %36’sı, «ücretli çalışanların» %28’i, «kendi işinde çalışanların» %20’si siyasi fikirlerini, tanısa da tanımasanız da etrafındakilere açıklamakta kendini «özgür hissettiğini» belirtmiştir.

Bu soruya cevap veren, «çalışmayanların» %27’si, «ücretli çalışanların» %25’i, «kendi işinde çalışanların» %45’i siyasi fikirlerini, tanısa da tanımasanız da etrafındakilere açıklamakta kendini «ne özgür hissettiğini ne de hissetmediğini» belirtmiştir.

Bu soruya cevap veren, «çalışmayanların» %37’si, «ücretli çalışanların» %47’si, «kendi işinde çalışanların» %35’i siyasi fikirlerini, tanısa da tanımasanız da etrafındakilere açıklamakta kendini «özgür hissetmediğini» belirtmiştir.

 

Bu soruya cevap veren, çalışmayan kesim içindeki, «evin bakımından sorumlu olanların» %33’ü, «öğrenci olanların» %45’i, «işsiz iş arayanların» %27’si, «işsiz iş aramayanların» %63’ü, «emeklilerin» %33’ü siyasi fikirlerini, tanısa da tanımasanız da etrafındakilere açıklamakta kendini «özgür hissettiğini» belirtmiştir.

Bu soruya cevap veren, çalışmayan kesim içindeki, «evin bakımından sorumlu olanların» %29’u, «öğrenci olanların» %21’i, «işsiz iş arayanların» %16’sı, «işsiz iş aramayanların» %28’i, «emeklilerin» %30’u siyasi fikirlerini, tanısa da tanımasanız da etrafındakilere açıklamakta kendini «ne özgür hissettiğini ne de hissetmediğini» belirtmiştir.

Bu soruya cevap veren, çalışmayan kesim içindeki, «evin bakımından sorumlu olanların» %38’i, «öğrenci olanların» %34’ü, «işsiz iş arayanların» %57’si, «işsiz iş aramayanların» %9’u, «emeklilerin» %37’si siyasi fikirlerini, tanısa da tanımasanız da etrafındakilere açıklamakta kendini «özgür hissetmediğini» belirtmiştir.

 

Bu soruya cevap veren, eğitim durumu, «herhangi bir okuldan mezun olmayanlayın» %21’i, «ilköğretim düzeyinde olanların» %30’u, «ortaöğretim düzeyinde olanların» %37’si, «yükseköğretim düzeyinde olanların» %24’ü siyasi fikirlerini, tanısa da tanımasanız da etrafındakilere açıklamakta kendini «özgür hissettiğini» belirtmiştir.

Bu soruya cevap veren, eğitim durumu, «herhangi bir okuldan mezun olmayanlayın» %30’u, «ilköğretim düzeyinde olanların» %32’si, «ortaöğretim düzeyinde olanların» %24’ü, «yükseköğretim düzeyinde olanların» %26’sı siyasi fikirlerini, tanısa da tanımasanız da etrafındakilere açıklamakta kendini «ne özgür hissettiğini ne de hissetmediğini» belirtmiştir.

Bu soruya cevap veren, eğitim durumu, «herhangi bir okuldan mezun olmayanlayın» %49’u, «ilköğretim düzeyinde olanların» %38’i, «ortaöğretim düzeyinde olanların» %39’u, «yükseköğretim düzeyinde olanların» %50’si siyasi fikirlerini, tanısa da tanımasanız da etrafındakilere açıklamakta kendini «özgür hissetmediğini» belirtmiştir.

 

Bu soruya cevap veren, evinde «yalnız yaşadığını» belirtenlerin %22’si, «iki kişi» yaşadığını belirtenlerin %43’ü, «üç kişi» yaşadığını belirtenlerin %32’si, «dört kişi» yaşadığını belirtenlerin %36’sı, «beş veya daha fazla kişi» yaşadığını belirtenlerin %30’u siyasi fikirlerini, tanısa da tanımasanız da etrafındakilere açıklamakta kendini «özgür hissettiğini» belirtmiştir.

Bu soruya cevap veren, evinde «yalnız yaşadığını» belirtenlerin %39’u, «iki kişi» yaşadığını belirtenlerin %26’sı, «üç kişi» yaşadığını belirtenlerin %28’i, «dört kişi» yaşadığını belirtenlerin %25’i, «beş veya daha fazla kişi» yaşadığını belirtenlerin %27’si siyasi fikirlerini, tanısa da tanımasanız da etrafındakilere açıklamakta kendini «ne özgür hissettiğini ne de hissetmediğini» belirtmiştir.

Bu soruya cevap veren, evinde «yalnız yaşadığını» belirtenlerin %39’u, «iki kişi» yaşadığını belirtenlerin %31’i, «üç kişi» yaşadığını belirtenlerin %40’ı, «dört kişi» yaşadığını belirtenlerin %39’u, «beş veya daha fazla kişi» yaşadığını belirtenlerin %43’ü siyasi fikirlerini, tanısa da tanımasanız da etrafındakilere açıklamakta kendini «özgür hissetmediğini» belirtmiştir.

 

Bu soruya cevap veren, kendini «Türk» etnik kökenine ait hissedenlerin %33’ü, «Kürt» etnik kökenine ait hissedenlerin %21’i, «diğer bir etnik kökene» ait hissedenlerin %25’i siyasi fikirlerini, tanısa da tanımasanız da etrafındakilere açıklamakta kendini «özgür hissettiğini» belirtmiştir.

Bu soruya cevap veren, kendini «Türk» etnik kökenine ait hissedenlerin %30’u, «Kürt» etnik kökenine ait hissedenlerin %23’ü, «diğer bir etnik kökene» ait hissedenlerin %19’u siyasi fikirlerini, tanısa da tanımasanız da etrafındakilere açıklamakta kendini «ne özgür hissettiğini ne de hissetmediğini» belirtmiştir.

Bu soruya cevap veren, kendini «Türk» etnik kökenine ait hissedenlerin %37’si, «Kürt» etnik kökenine ait hissedenlerin %56’sı, «diğer bir etnik kökene» ait hissedenlerin %56’sı siyasi fikirlerini, tanısa da tanımasanız da etrafındakilere açıklamakta kendini «özgür hissetmediğini» belirtmiştir.

 

Bu soruya cevap veren, nüfus kaydının Türkiye’nin «batısında» bir ilde olanların %28’i, «ortasında» bir ilde olanların %39’u, «doğusunda» bir ilde olanların %27’si siyasi fikirlerini, tanısa da tanımasanız da etrafındakilere açıklamakta kendini «özgür hissettiğini» belirtmiştir.

Bu soruya cevap veren, nüfus kaydının Türkiye’nin «batısında» bir ilde olanların %29’u, «ortasında» bir ilde olanların %29’u, «doğusunda» bir ilde olanların %28’i siyasi fikirlerini, tanısa da tanımasanız da etrafındakilere açıklamakta kendini «ne özgür hissettiğini ne de hissetmediğini» belirtmiştir.

Bu soruya cevap veren, nüfus kaydının Türkiye’nin «batısında» bir ilde olanların %43’ü, «ortasında» bir ilde olanların %32’si, «doğusunda» bir ilde olanların %45’i siyasi fikirlerini, tanısa da tanımasanız da etrafındakilere açıklamakta kendini «özgür hissetmediğini» belirtmiştir.

 

Bu soruya cevap veren, nüfus kaydının «Akdeniz Bölgesinde» %34’ü, «Doğu Anadolu Bölgesinde» %30’u, «Ege Bölgesinde» bir ilde olanların %27’si, «Güneydoğu Anadolu Bölgesinde» bir ilde olanların %23’ü, «İç Anadolu Bölgesinde» bir ilde olanların %40’ı, «Karadeniz Bölgesinde» bir ilde olanların %33’ü, «Marmara Bölgesinde» bir ilde olanların %33’ü siyasi fikirlerini, tanısa da tanımasanız da etrafındakilere açıklamakta kendini «özgür hissettiğini» belirtmiştir.

Bu soruya cevap veren, nüfus kaydının «Akdeniz Bölgesinde» %21’i, «Doğu Anadolu Bölgesinde» %19’u, «Ege Bölgesinde» bir ilde olanların %31’i, «Güneydoğu Anadolu Bölgesinde» bir ilde olanların %36’sı, «İç Anadolu Bölgesinde» bir ilde olanların %31’i, «Karadeniz Bölgesinde» bir ilde olanların %32’si, «Marmara Bölgesinde» bir ilde olanların %31’i siyasi fikirlerini, tanısa da tanımasanız da etrafındakilere açıklamakta kendini «ne özgür hissettiğini ne de hissetmediğini» belirtmiştir.

Bu soruya cevap veren, nüfus kaydının «Akdeniz Bölgesinde» %45’i, «Doğu Anadolu Bölgesinde» %51’i, «Ege Bölgesinde» bir ilde olanların %42’si, «Güneydoğu Anadolu Bölgesinde» bir ilde olanların %41’i, «İç Anadolu Bölgesinde» bir ilde olanların %29’u, «Karadeniz Bölgesinde» bir ilde olanların %35’i, «Marmara Bölgesinde» bir ilde olanların %36’sı siyasi fikirlerini, tanısa da tanımasanız da etrafındakilere açıklamakta kendini «özgür hissetmediğini» belirtmiştir.

 

Bu soruya cevap veren, «kentsel kesimde» ikamet edenlerin %32’si, «kırsal kesimde» ikamet edenlerin %28’i siyasi fikirlerini, tanısa da tanımasanız da etrafındakilere açıklamakta kendini «özgür hissettiğini» belirtmiştir.

Bu soruya cevap veren, «kentsel kesimde» ikamet edenlerin %28’i, «kırsal kesimde» ikamet edenlerin %35’i siyasi fikirlerini, tanısa da tanımasanız da etrafındakilere açıklamakta kendini «ne özgür hissettiğini ne de hissetmediğini» belirtmiştir.

Bu soruya cevap veren, «kentsel kesimde» ikamet edenlerin %40’ı, «kırsal kesimde» ikamet edenlerin %37’si siyasi fikirlerini, tanısa da tanımasanız da etrafındakilere açıklamakta kendini «özgür hissetmediğini» belirtmiştir.

 

Bu soruya cevap veren, Türkiye’nin «batısında» ikamet edenlerin %26’sı, «ortasında» ikamet edenlerin %44’ü, «doğusunda» ikamet edenlerin %27’si siyasi fikirlerini, tanısa da tanımasanız da etrafındakilere açıklamakta kendini «özgür hissettiğini» belirtmiştir.

Bu soruya cevap veren, Türkiye’nin «batısında» ikamet edenlerin %28’i, «ortasında» ikamet edenlerin %26’sı, «doğusunda» ikamet edenlerin %35’i siyasi fikirlerini, tanısa da tanımasanız da etrafındakilere açıklamakta kendini «ne özgür hissettiğini ne de hissetmediğini» belirtmiştir.

Bu soruya cevap veren, Türkiye’nin «batısında» ikamet edenlerin %46’sı, «ortasında» ikamet edenlerin %30’u, «doğusunda» ikamet edenlerin %38’i siyasi fikirlerini, tanısa da tanımasanız da etrafındakilere açıklamakta kendini «özgür hissetmediğini» belirtmiştir.

 

Bu soruya cevap veren, «Akdeniz Bölgesinde» ikamet edenlerin %31’i, «Doğu Anadolu Bölgesinde» ikamet edenlerin %32’si, «Ege Bölgesinde» ikamet edenlerin %24’ü, «Güneydoğu Anadolu Bölgesinde» ikamet edenlerin %26’sı, «İç Anadolu Bölgesinde» ikamet edenlerin %49’u, «Karadeniz Bölgesinde» ikamet edenlerin %27’si, «Marmara Bölgesinde» ikamet edenlerin %29’u siyasi fikirlerini, tanısa da tanımasanız da etrafındakilere açıklamakta kendini «özgür hissettiğini» belirtmiştir.

Bu soruya cevap veren, «Akdeniz Bölgesinde» ikamet edenlerin %21’i, «Doğu Anadolu Bölgesinde» ikamet edenlerin %19’u, «Ege Bölgesinde» ikamet edenlerin %31’i, «Güneydoğu Anadolu Bölgesinde» ikamet edenlerin %46’sı, «İç Anadolu Bölgesinde» ikamet edenlerin %25’i, «Karadeniz Bölgesinde» ikamet edenlerin %39’u, «Marmara Bölgesinde» ikamet edenlerin %27’si siyasi fikirlerini, tanısa da tanımasanız da etrafındakilere açıklamakta kendini «ne özgür hissettiğini ne de hissetmediğini» belirtmiştir.

Bu soruya cevap veren, «Akdeniz Bölgesinde» ikamet edenlerin %48’i, «Doğu Anadolu Bölgesinde» ikamet edenlerin %49’u, «Ege Bölgesinde» ikamet edenlerin %45’i, «Güneydoğu Anadolu Bölgesinde» ikamet edenlerin %28’i, «İç Anadolu Bölgesinde» ikamet edenlerin %26’sı, «Karadeniz Bölgesinde» ikamet edenlerin %34’ü, «Marmara Bölgesinde» ikamet edenlerin %44’ü siyasi fikirlerini, tanısa da tanımasanız da etrafındakilere açıklamakta kendini «özgür hissetmediğini» belirtmiştir.

 

Bu soruya cevap veren, 1 Kasım 2015 Genel Seçimlerinde «AK Parti’ye» oy vermiş seçmenlerin %46’sı, «CHP’ye» oy vermiş seçmenlerin %19’u, «MHP’ye» oy vermiş seçmenlerin %29’u, «HDP’ye» oy vermiş seçmenlerin %5’i, «diğer bir partiye» oy vermiş seçmenlerin %44’ü, «oy kullanmaya yaşı tutmamış» seçmenlerin %30’u, «oy kullanmaya gitmemiş» seçmenlerin %0’ı, «geçersiz oy kullanmış» seçmenlerin %20’si siyasi fikirlerini, tanısa da tanımasanız da etrafındakilere açıklamakta kendini «özgür hissettiğini» belirtmiştir.

Bu soruya cevap veren, 1 Kasım 2015 Genel Seçimlerinde «AK Parti’ye» oy vermiş seçmenlerin %30’u, «CHP’ye» oy vermiş seçmenlerin %25’i, «MHP’ye» oy vermiş seçmenlerin %28’i, «HDP’ye» oy vermiş seçmenlerin %19’u, «diğer bir partiye» oy vermiş seçmenlerin %12’si, «oy kullanmaya yaşı tutmamış» seçmenlerin %39’u, «oy kullanmaya gitmemiş» seçmenlerin %53’ü, «geçersiz oy kullanmış» seçmenlerin %40’ı siyasi fikirlerini, tanısa da tanımasanız da etrafındakilere açıklamakta kendini «ne özgür hissettiğini ne de hissetmediğini» belirtmiştir.

Bu soruya cevap veren, 1 Kasım 2015 Genel Seçimlerinde «AK Parti’ye» oy vermiş seçmenlerin %24’ü, «CHP’ye» oy vermiş seçmenlerin %56’sı, «MHP’ye» oy vermiş seçmenlerin %43’ü, «HDP’ye» oy vermiş seçmenlerin %76’sı, «diğer bir partiye» oy vermiş seçmenlerin %44’ü, «oy kullanmaya yaşı tutmamış» seçmenlerin %31’i, «oy kullanmaya gitmemiş» seçmenlerin %47’si, «geçersiz oy kullanmış» seçmenlerin %40’ı siyasi fikirlerini, tanısa da tanımasanız da etrafındakilere açıklamakta kendini «özgür hissetmediğini» belirtmiştir.

 

Bu soruya cevap veren, 10 Ağustos 2014 Cumhurbaşkanlığı Seçiminde «Recep Tayyip Erdoğan’a» oy vermiş seçmenlerin %47’si, «Ekmelettin İhsanoğlu’na» oy vermiş seçmenlerin %19’u, «Selahattin Demirtaş’a» oy vermiş seçmenlerin %8’i, «oy kullanmaya yaşı tutmamış» seçmenlerin %36’sı, «oy kullanmaya gitmemiş» seçmenlerin %7’si, «geçersiz oy kullanmış» seçmenlerin %15’i siyasi fikirlerini, tanısa da tanımasanız da etrafındakilere açıklamakta kendini «özgür hissettiğini» belirtmiştir.

Bu soruya cevap veren, 10 Ağustos 2014 Cumhurbaşkanlığı Seçiminde «Recep Tayyip Erdoğan’a» oy vermiş seçmenlerin %31’i, «Ekmelettin İhsanoğlu’na» oy vermiş seçmenlerin %25’i, «Selahattin Demirtaş’a» oy vermiş seçmenlerin %10’u, «oy kullanmaya yaşı tutmamış» seçmenlerin %30’u, «oy kullanmaya gitmemiş» seçmenlerin %50’si, «geçersiz oy kullanmış» seçmenlerin %41’i siyasi fikirlerini, tanısa da tanımasanız da etrafındakilere açıklamakta kendini «ne özgür hissettiğini ne de hissetmediğini» belirtmiştir.

Bu soruya cevap veren, 10 Ağustos 2014 Cumhurbaşkanlığı Seçiminde «Recep Tayyip Erdoğan’a» oy vermiş seçmenlerin %22’si, «Ekmelettin İhsanoğlu’na» oy vermiş seçmenlerin %56’sı, «Selahattin Demirtaş’a» oy vermiş seçmenlerin %82’si, «oy kullanmaya yaşı tutmamış» seçmenlerin %34’ü, «oy kullanmaya gitmemiş» seçmenlerin %43’ü, «geçersiz oy kullanmış» seçmenlerin %44’ü siyasi fikirlerini, tanısa da tanımasanız da etrafındakilere açıklamakta kendini «özgür hissetmediğini» belirtmiştir.

 

Bu soruya cevap veren, 16 Nisan 2017 Referandumunda «evet oyu» kullanmış seçmenlerin %45’i, «hayır oyu» kullanmış seçmenlerin %19’u, «oy kullanmaya yaşı tutmamış» seçmenlerin %15’i, «oy kullanmaya gitmemiş» seçmenlerin %10’u, «geçersiz oy kullanmış» seçmenlerin %24’ü siyasi fikirlerini, tanısa da tanımasanız da etrafındakilere açıklamakta kendini «özgür hissettiğini» belirtmiştir.

Bu soruya cevap veren, 16 Nisan 2017 Referandumunda «evet oyu» kullanmış seçmenlerin %30’u, «hayır oyu» kullanmış seçmenlerin %25’i, «oy kullanmaya yaşı tutmamış» seçmenlerin %30’u, «oy kullanmaya gitmemiş» seçmenlerin %38’i, «geçersiz oy kullanmış» seçmenlerin %26’sı siyasi fikirlerini, tanısa da tanımasanız da etrafındakilere açıklamakta kendini «ne özgür hissettiğini ne de hissetmediğini» belirtmiştir.

Bu soruya cevap veren, 16 Nisan 2017 Referandumunda «evet oyu» kullanmış seçmenlerin %25’i, «hayır oyu» kullanmış seçmenlerin %56’sı, «oy kullanmaya yaşı tutmamış» seçmenlerin %55’i, «oy kullanmaya gitmemiş» seçmenlerin %52’si, «geçersiz oy kullanmış» seçmenlerin %50’si siyasi fikirlerini, tanısa da tanımasanız da etrafındakilere açıklamakta kendini «özgür hissetmediğini» belirtmiştir.

 

Araştırmanın Künyesi:

Bu araştırma, Konsensus Araştırma ve Danışmanlık tarafından “Türkiye Gündemi Araştırması Aboneleri” için gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın saha çalışması 10 – 30. Aralık 2017 tarihleri arasında 21 gün sürmüştür. Araştırma genelinde Türkiye 18 yaş üstü nüfusu temsil etme yeteneğine sahip toplam 1.500 kişi ile yüz yüze anket yöntemi uygulanarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın %95 güven sınırında hata payı ±%2,45’dir. Bir anketin yapılması ortalama 17 dk. sürmüştür. Araştırma toplam 26 ilde gerçekleştirilmiştir.